%0 Journal Article %T مقایسه مقیاس مکانی دبی حداکثر لحظه ای در حوضه دریای خزر و حوضه کرخه %J تحقیقات منابع آب ایران %I انجمن علوم و مهندسی منابع آب %Z 1735-2347 %A رحیمی, مصطفی %A مدرس, رضا %A سلطانی, سعید %D 2021 %\ 02/19/2021 %V 16 %N 4 %P 241-249 %! مقایسه مقیاس مکانی دبی حداکثر لحظه ای در حوضه دریای خزر و حوضه کرخه %K پارامتر مقیاس مکانی %K دبی حداکثر لحظه ای %K گشتاور وزنی احتمال %K مساحت حوضه %R %X چکیده:رابطه بین مساحت و دبی پیک حوضه همواره به منظور تعیین دبی در مناطق فاقد آمار مورد استفاده قرار گرفته است. در یک منطقه با پاسخ هیدرواوژیک مشابه این رابطه در حوضه های مختلف با نسبت برابر تغییر می کند. در این حالت به این نسبت مقیاس ساده گفته می شود. اگر تغییرات این نسبت ثابت نباشد رابطه چند مقیاسی بین دبی و مساحت وجود دارد و مساحت به تنهایی نمی تواند برای برآورد دبی سیل در مناطق بدون آمار مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین لازم است در توسعه مدل های منطقه ای سیل ابتدا این مسئله مورد آزمون قرار گیرد. این مطالعه به بررسی روش آماری مقیاس مکانی در دو حوضه‌‌ی آبخیز دریای خزر و رودخانه‌‌ی کرخه می‌پردازد و سپس نتایج حاصل را با یکدیگر مقایسه می‌کند. بدین منظور دبی حداکثر لحظه‌ای 46 ایستگاه هیدرومتری در حوضه‌ دریای خزر و 24 ایستگاه در حوضه‌ کرخه انتخاب شده است. این ایستگاه‌ها دارای رفتار هیدرولوژیک مشابه در بین ایستگاه‌های موجود در حوضه خود هستند.. روش آماری مقیاس مکانی در این ایستگاه‌ها با استفاده از گشتاورهای وزنی احتمال دبی حداکثر لحظه‌ای و مساحت تحت پوشش هر ایستگاه انجام گرفت. نتایج نشان داد که در حوضه‌ی دریای خزر پارامتر مقیاس مکانی حالت ساده و در حوضه‌ی کرخه حالت چند مقیاس مکانی می‌باشد بنابراین می‌توان گفت که برای تخمین دبی در مناطق فاقد آمار حوضه‌ی کرخه نمی‌توان از روش شاخص سیلاب و رابطه توانی دبی- مساحت استفاده نمود در حالیکه در حوضه دریای خزر این عمل امکان‌پذیر می‌باشد. %U https://www.iwrr.ir/article_127099_9685fe2bde2ec673827f6f32831d50dd.pdf